Ο αρχαιολογικός χώρος της Αρκάσας, ένας από τους τέσσερις δήμους των κλασικών και μετέπειτα χρόνων, αποτελείται από την Ακρόπολη του Παλαιοκάστρου με εμφανή κατάλοιπα οχύρωσης των αρχαϊκών χρόνων και με πύργους της κλασικής και ελληνιστικής εποχής. Διατηρούνται επίσης κατάλοιπα κτηρίων και δεξαμενών σε καλή κατάσταση.
Η διάρκεια ζωής του οικισμού δεν μπορεί να προσδιοριστεί, διότι δεν υπάρχουν στοιχεία από τα ανασκαφικά δεδομένα.
Στον αρχαιολογικό χώρο διατηρούνται ερείπια κτηρίων και δεξαμενών σε καλή κατάσταση. Σώζονται τα θεμέλια μίας τρίκλιτης βασιλικής παλαιοχριστιανικής περιόδου με ημικυκλικές αψίδες και μονολιθικούς μαρμάρινους κίονες. Βόρεια-βορειοανατολικά του Παλαιοκάστρου απλώνεται η πεδιάδα της Αρκάσας με δυο λιμάνια εν χρήσει από την αρχαιότητα.
Έχουν ανασκαφεί δύο παλαιοχριστιανικές βασιλικές από Ιταλούς αρχαιολόγους, κατά την περίοδο της Ιταλοκρατίας.
Η πρώτη και μεγαλύτερη, αλλά και η πλησιέστερη στα λιμάνια είναι η παλαιοχριστιανική βασιλική του πρεσβυτέρου Αλύπου. Μετά από καταστροφή των αρχών του 6ου αι. μ.Χ., η βασιλική ανακατασκευάζεται με πλούσια ψηφιδωτά δάπεδα και με επιγραφές που αναφέρουν τον Επίσκοπο Κύρο και το όνομα της αγίας, στην οποία αφιερώθηκε η βασιλική, γνωστή ως Αγία Αναστασία.
Η δεύτερη μεγάλη βασιλική που ανεσκάφη από τους ίδιους ανασκαφείς είναι η βασιλική του πρεσβυτέρου Ευχαρίστου.
Υπάρχουν άλλες τρεις παλαιοχριστιανικές βασιλικές στην περιοχή της Αρκάσας, εκ των οποίων η μία του Αρχαγγέλου Μιχαήλ είναι κοιμητηριακή. Στην ανατολική πλευρά του οικισμού σώζονται δύο μεσοβυζαντινές εκκλησίες, η Παναγία η Μαρμαρινή και ο Άγιος Γεώργιος.
πηγή: ΟΔΥΣΣΕΥΣ
